ในวาระใกล้ปีใหม่ ปี 2016 นี้ นักวิชาการและผู้เชี่ยวชาญอาเซียนศึกษาต่างออกมาแสดงความคิดเห็นต่อสถานการณ์ทั้งด้านการเมืองและเศรษฐกิจของอาเซียนในรอบปี 2015 เหล่านักวิชาการและผู้เชี่ยวชาญส่วนใหญ่เห็นว่า ในรอบปี 2015 กล่าวโดยภาพรวม ประเทศในอาเซียนมีความมั่นคงทั้งด้านการเมืองและเศรษฐกิจ อีกทั้งมีการประกาศก่อตั้งประชาคมอาเซียนขึ้น จึงกล่าวได้ว่า ปีนี้เป็นปีสำคัญมากสำหรับอาเซียน

นายจาง ยู่นหลิ่น นักวิจัยสภาวิทยาศาสตร์สังคมแห่งชาติจีนแสดงความคิดเห็นว่า ปัจจุบัน สถานการณ์ระหว่างประเทศผันผวนและมีความสลับซับซ้อนมาก ทำให้อาเซียนต้องเผชิญกับการท้าทายหลายอย่าง แต่อย่างไรก็ตาม อาเซียนยังคงสามารถรักษาความมั่นคงทั้งด้านการเมืองและเศรษฐกิจได้ ซึ่งเป็นเรื่องที่ทำได้ไม่ง่าย

โดยทางด้านการเมือง ในปี 2015 พม่าจัดการเลือกตั้งทั่วไปอย่างราบรื่น พรรคสันนิบาตแห่งชาติเพื่อประชาธิปไตยพม่าที่นำโดยนางอองซาน ซูจี ชนะการเลือกตั้ง และได้สิทธิ์จัดตั้งรัฐบาลพรรคเดียว จากนั้น ก็มีการส่งมอบอำนาจบริหารประเทศ ซึ่งเป็นไปอย่างราบรื่น

ที่สิงคโปร์ มีการจัดการเลือกตั้งทั่วไปเช่นกัน หลังนายลี กวนยู อดีตนายกรัฐมนตรี ผู้สร้างชาติสิงคโปร์ ถึงแก่อสัญกรรม พรรคกิจประชาชนสิงคโปร์ชนะเลือกตั้งด้วยเสียงสนับสนุนท่วมท้น

สำหรับสถานการณ์การเมืองภายในประเทศของไทย อินโดนีเซีย และกัมพูชามีเสถียรภาพเช่นกัน

ด้านเศรษฐกิจ เนื่องจากเศรษฐกิจโลกยังคงฟื้นตัวอย่างอ่อนแรง เศรษฐกิจจีนกำลังเข้าสู่ช่วงปรับเปลี่ยนรูปแบบการพัฒนา และปรับโครงสร้างเศรษฐกิจ ขณะที่เศรษฐกิจเอเชียตะวันออกกำลัง เผชิญแรงกดดันขาลง และมีการคาดการณ์ตลอดว่า ธนาคารกลางสหรัฐฯจะเพิ่มอัตราดอกเบี้ย ปัจจัยเหล่านี้ ทำให้เศรษฐกิจอาเซียนเติบโตช้าลง และตลาดการเงินเกิดความปั่นป่วน

นายจาง ยู่นหลิ่นกล่าวว่า มองในภาพรวม อาเซียนกำลังเผชิญกับแรงกดดันจากการปรับโครงสร้างเศรษฐกิจ และการเปิดตลาดให้มากขึ้น บางประเทศในอาเซียน เช่นมาเลเซีย ต้องปรับอัตรแลกเปลี่ยนเงินตราต่างประเทศให้ลดลงอย่างมาก แต่ก็มีบางประเทศ เช่น เวียดนามมีเงินทุนไหลเข้าประเทศเพิ่มขึ้นอย่างมาก เพราะได้เข้าร่วมการเจรจากลุ่มข้อตกลงทีพีพี อย่างไรก็ตาม ในอาเซีย ไม่มีความเสี่ยงที่จะเกิดวิกฤตการเงิน สรุปได้ว่า กล่าวในภาพรวม เศรษฐกิจอาเซียนมีความมั่นคง

เหล่านักวิชาการและผู้เชี่ยวชาญยังเห็นว่า จุดเด่นของอาเซียนในปีนี้คือ ผู้นำอาเซียนได้ลงนามแถลงการณ์ร่วมที่ประชุมผู้นำอาเซียน ที่จัดขึ้นที่กรุงกัวลาลัมเปอร์ เมื่อวันที่ 22 พฤศจิกายน ว่า ประชาคมอาเซียนจะก่อตั้งขึ้นอย่างเป็นทางการในวันที่ 31 ธันวาคมปี 2015 นางเว่ย หลิง นักวิจัยเอเชียศึกษา ของสถาบันการทูตจีนกล่าวว่า ในสามเสาหลักของประชาคมอาเซียน ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนมีประสิทธิภาพมากที่สุด จากข้อมูลล่าสุด ศักยภาพของเศรษฐกิจอาเซียนสูงกว่าที่คนทั่วไปคาดการณ์อย่างมาก