Tại một nhà hàng Tân Cương ở quận Tây Thành, Bắc Kinh, vì cách nhà tôi rất gần, tôi thỉnh thoảng đưa người nhà đến dùng bữa. Biển hiệu và thực đơn nhà hàng   gồm tiếng Hán và tiếng dân tộc Uây-ua, trang trí nội thất cũng mang đặc sắc Tân Cương, chủ nhà hàng và nhân viên phục vụ đều là người Tân Cương, họ nói tiếng Hán tiếp đón thực khách còn, khi họ trao đổi với nhau thì sử dụng tiếng dân tộc Uây-ua, chưa bao giờ thấy có thực khách gây khó với họ vì nói tiếng dân tộc Uây-ua, ngược lại vì họ nói tiếng dân tộc Uây-ua lại càng khiến đông đảo thực khách tin tưởng chất lượng chính thống của nhà hàng. Thế nhưng, Mỹ chẳng liên quan gì với việc này lại gây khó với Trung Quốc trong vấn đề tiếng dân tộc Uây-ua.

Mới đây, Bộ Ngoại giao Mỹ đã đăng tải một video clip về cái gọi là các trường học Tân Cương xoá bỏ văn hoá ngôn ngữ và tôn giáo dân tộc thiểu số do bộ này dàn dựng trên mạng xã hội nói rằng, trong các trường học Tân Cương, Đảng Cộng sản Trung Quốc trừng phạt học sinh nói tiếng mẹ đẻ dân tộc Uây-ua và các dân tộc thiểu số khác theo đạo Hồi. Tân Cương có câu tục ngữ, “Người nói dối không dối được người dân địa phương”. Lời nói dối của Mỹ bôi nhọ chính sách văn hoá, ngôn ngữ và tôn giáo của các dân tộc thiểu số Trung Quốc không dối được người dân tộc Uây-ua, cũng không dối được các dân tộc thiểu số khác.

Trên thực thế, Chính phủ Trung Quốc đã đảm bảo theo luật pháp các dân tộc thiểu số tự do sử dụng và phát triển ngôn ngữ dân tộc mình. Các trường trung và tiểu học Tân Cương phổ biến mở giáo trình giảng dạy các thứ tiếng dân tộc thiểu số như Uây-ua, Ca-dắc, Mông Cổ,v.v.. Đài Phát thanh Truyền hình Trung ương Trung Quốc và Đài Phát thanh nhân dân Tân Cương cũng có chương trình phát thanh dân tộc thiểu số bằng các thứ tiếng như Uây-ua, Tạng, Mông Cổ,v.v.. Tôi là người dân tộc Choang, quê tôi ở Quảng Tây, học sinh nói tiếng Choang trong lớp là cực kỳ bình thường.

Gần đây, một chàng trai dân tộc Tạng tên là Ding Zhen ở Lý Đường, tỉnh Tứ Xuyên đã nổi tiếng trên mạng. Là Đại sứ về du lịch của huyện Lý Đường, anh còn dạy các cư dân mạng một số tiếng Tạng đơn giản khi truyền hình thực tế trên mạng, không những không có ai “trừng phạt” anh Ding Zhen, mà còn được đông đảo cư dân mạng yêu mến, việc này nói lên điều gì?

Trung Quốc có thể cam kết không nghiêng về bất cứ dân tộc nào, cũng không kỳ thị bất cứ một dân tộc nào. Mỹ có lịch sử quán xuyến vấn đề kỳ thị sắc tộc có dám đưa ra cam kết như vậy hay không?

Việt Nam cũng là một quốc gia có nhiều dân tộc, các dân tộc đều rất đoàn kết, nếu có người bịa đặt bôi nhọ Đảng Cộng sản Việt Nam trừng phạt các dân tộc thiểu số nói tiếng mẹ đẻ, nhân dân Việt Nam có chấp nhận hay không?