Vi-rút nCoV là có từ tự nhiên hay nhân tạo? Đây là vấn đề khoa học nghiêm túc liên quan đến đại cục chống dịch toàn cầu. Tuy nhiên, điều khiến mọi người lấy làm tiếc là một số chính khách và cơ quan truyền thông đang phớt lờ tinh thần khoa học, cố ý hâm nóng vấn đề nguồn gốc vi-rút, thậm chí chĩa mũi nhọn công kích vào các cơ quan nghiên cứu khoa học chuyên nghiệp.

Không loại bỏ khả năng có người thực sự cho rằng, vi-rút là do con người tạo ra. Trong lúc một số người bán rao “thuyết nhân tạo”, “thuyết âm mưu” và “thuyết rò rỉ từ phòng thí nghiệm”, chính một quan điểm chủ yếu cho rằng loại vi-rút thích ứng với cơ thể con người hoàn hảo như vi-rút nCoV không có khả năng đến từ tự nhiên mù quáng và tự do không mục đích gì? Suy nghĩ này quá giống tư duy của một mục sư người Anh sống cách đây hơn 200 năm.

Năm 1794, mục sư Uy-li-am Pa-li (William Paley) người Anh đề xuất, tính thích ứng phức tạp và hoàn hảo mà vật sống tự nhiên thể hiện như một chiếc đồng hồ tinh xảo, không thể tưởng tượng nó đến từ tự nhiên, đằng sau chắc chắn có một thợ làm đồng hồ, tức Chúa sáng thế thiết kế và tạo ra nó.

Ngày nay, giả thuyết này nghe có vẻ rất hoang đường và nực cười, đã bị giới khoa học bác bỏ từ lâu. Một vật giống thích ứng môi trường hoàn hảo không phải thoáng cái là được tạo ra, mà là tích lũy “từng li từng tí” những đổi thay nhỏ nhưng có thể nâng cao độ thích ứng trong một lượng lớn đổi thay đột ngột tùy cơ qua những năm tháng dài dằng dặc.

Vi-rút nCoV chính vì nó là loại vi-rút “hoàn hảo” nhất từ trước đến nay trong lịch sử loài người mới chắc chắn là sản phẩm diễn biến tự nhiên. Không ít vi-rút cô-rô-na gồm OC43, 229E và NL63 đã lây nhiễm hàng trăm năm giữa con người và động vật hoang dã trước khi hoành hành trên toàn cầu.

Cuộc truy xuất nguồn gốc vi-rút nCoV nhằm vào Trung Quốc này thực ra vô hình chung đã ăn khớp với tâm lý kỳ thị thường thấy trong một số người phương Tây nhằm vào người châu Á. Chủ nghĩa chủng tộc tồn tại lâu nay ở phương Tây đã phát sinh nhiều đánh giá tiêu cực nhằm vào Trung Quốc, trong khi những quan điểm này lại hậu thuẫn các cáo buộc nhằm vào Trung Quốc trong việc truy xuất nguồn gốc vi-rút.

Mục đích của những người hâm nóng nguồn gốc vi-rút rõ như lòng bàn tay. Họ chính trị hóa sự kiện y tế công cộng, mục đích thực sự không phải là lo lắng cho những người bị tác động nghiêm trọng bởi vi-rút nCoV, mà chẳng qua chỉ là cách đổ lỗi chống dịch bất lực và chuyển dịch mâu thuẫn trong nước, vừa vặn cách làm này còn có thể kiềm chế nước phát triển tốt nhất trên thế giới, thực sự là cơ hội tuyệt đẹp do ông trời ban tặng. Điều khiến mọi người lấy làm vui vẻ và yên tâm là không phải tất cả các nước đều sẵn lòng ủng hộ Mỹ và các nước phương Tây bôi nhọ Trung Quốc, tính đến ngày 20/7, đã có 55 nước gửi công hàm tới Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế thế giới Tê-đrốt, phản đối chính trị hóa vấn đề truy xuất nguồn gốc vi-rút.

Về vấn đề truy xuất nguồn gốc, các nhà khoa học Trung Quốc đã đề xuất một loạt mô hình và giả thuyết, mong đợi các nhà khoa học trên thế giới cũng có thể tìm thấy con đường thông tới sự thật bằng thái độ khoa học, qua thảo luận khách quan, tiếp thu ý kiến rộng rãi.

Giáo sư Học viện Khoa học sự sống Đại học Trung Sơn, Viện sĩ “Viện Nghiên cứu Trung ương” Đài Loan, Trung Quốc Ngô Trọng Nghĩa cho biết, đại dịch lần này sở dĩ mất kiểm soát, nguyên nhân chủ yếu nhất là do tiếng nói khoa học và tiếng nói của các nhà khoa học quá yếu. Dịch Covid-19 vốn có thể kết thúc vào tháng 5 năm ngoái nếu thế giới có thể tích cực ứng phó bằng thái độ khoa học.

Muốn giành thắng lợi trong cuộc chiến chống dịch toàn cầu trước tiên cần làm việc nghiêm ngặt theo quy luật khoa học. Hiện đã đến lúc khiến cộng đồng quốc tế trở lại lý tính và khoa học trong khi việc tìm kiếm và thảo luận khoa học nguồn gốc của vi-rút là bước đi đầu tiên.

Truy xuất nguồn gốc vi-rút là một vấn đề khoa học, một khi can thiệp chính trị thì không bao giờ có thể biết được sự thật. Dịch Covid-19 liên quan đến mạng sống và sức khỏe của vô số người, liên quan đến cộng đồng cùng chung vận mệnh của toàn cầu. Nhân dân toàn thế giới không nên trở thành vật hy sinh của chính trị.